कशी घडली भारतात

हरित क्रांती

- डॉ. एम.एस. स्वामिनाथन - डॉ. नॉर्मन बोरलॉग

भारतातील हरित क्रांतीचे जनक

- उच्च-उत्पादक वाण - सिंचन सुविधा - रासायनिक खते आणि कीटकनाशके

हरित क्रांतीची प्रमुख वैशिष्ट्ये

- कृषी उत्पादकता वाढली - अन्न सुरक्षा - सामाजिक-आर्थिक परिवर्तन

हरित क्रांतीचा परिणाम

- पर्यावरणविषयक चिंता - प्रादेशिक असमानता - पर्यावरणीय असंतुलन

आव्हाने आणि टीका

- अन्न संकट - लोकसंख्या वाढ - आयातीवर अवलंबित्व - स्थिर कृषी उत्पादकता - दारिद्र्य आणि ग्रामीण विकास - व्यापार तूट संतुलित करणे - राजकीय स्थिरता

भारतात हरितक्रांतीची गरज का होती?

- कृषी संशोधन आणि विकासासाठी समर्थन - उच्च उत्पन्न देणाऱ्या वाणांचा (HYVs) परिचय - सिंचन सुविधांचा विस्तार - क्रेडिट आणि कृषी निविष्ठांपर्यंत प्रवेश - किंमत समर्थन आणि खरेदी - सार्वजनिक वितरण व्यवस्था (PDS) - जनजागृती मोहिमा

लाल बहादूर शास्त्रींनी हरितक्रांती कशी राबवली?

- कृषी उत्पादकता वाढली - अन्न सुरक्षा - ग्रामीण विकास आणि दारिद्र्य निर्मूलन - तांत्रिक प्रगती

हरित क्रांतीचे फायदे

- पर्यावरणविषयक चिंता - अनुवांशिक धूप आणि जैवविविधतेचे नुकसान - प्रादेशिक असमानता - बाह्य निविष्ठांवर अवलंबित्व - सामाजिक प्रभाव

हरित क्रांतीचे तोटे

- पर्यावरणविषयक चिंता - अनुवांशिक धूप आणि जैवविविधतेचे नुकसान - प्रादेशिक असमानता - बाह्य निविष्ठांवर अवलंबित्व - सामाजिक प्रभाव

हरित क्रांतीचे तोटे